Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania odnośnie badań i rozwoju firmy SpaceX oraz jej planów na przyszłość.

Badania i rozwój FAQ

Aktualizacja: piątek, 15 grudnia 2017 20:17

Czym jest Raptor?

Raptor jest pierwszym z rodziny silników napędzanych metanem, opracowywanych przez SpaceX. Ma napędzać super-ciężkie rakiety, które również są opracowywane. Obecnie wszystkie pojazdy SpaceX używają silników Merlin, które spalają RP-1 (nafta, również nazywana kerozyną) i ciekły tlen (LOX), wykorzystując część paliwa tylko do napędzania turbopomp; Raptor będzie spalał ciekły metan i LOX, napędzając turbopompy paliwem i utleniaczem, ale wykorzystując je później w głównej komorze. Będzie dzięki temu bardziej wydajny. Podawany przez SpaceX ciąg zmieniał się drastycznie wraz z rozwojem silników; ostatnie informacje podają, że będzie wynosił 1700 kN na poziomie morza.

Czym jest ITS/MCT/BFR?

Elon Musk na początku mówił o “MCT”, które później okazało się być akronimem od 'Mars Colonial Transporter'. Nie wiadomo czy odnosiło się to do całego systemu, ładunku, czy pojazdu wynoszącego. Aby uczynić wszystko przejrzystym i dla ułatwienia dyskusji, społeczność lotów kosmicznych wykształciła znaczenia pewnych określeń, które z czasem ewoluowały.

Zwykle “MCT” odnosi się do połączonego drugiego stopnia i ładunku systemu wynoszącego i to MCT będzie częścią, która ląduje na Marsie. MCT będzie wynoszony z powierzchni Ziemi przez rakietę zwaną “BFR” lub “Big Fucking Rocket”. BFR będzie miała średnicę 9 metrów i będzie napędzana przez 31 silników Raptor.

Dlaczego metan, a nie wodór?

Metan ma wiele zalet nad tradycyjnymi systemami wodorowymi. Wodór daje większy impuls właściwy (>400 s), ale wszystkie zmiany, które trzeba przez niego zrobić, niweczą ten zysk. Jako że metan wymaga mniejszych zbiorników niż wodór, cała konstrukcja staje się lżejsza. Metan jest stabilniejszy w kosmosie w dłuższych okresach niż wodór i nie wymaga aż tak dobrze izolowanych cieplnie zbiorników jak wodór. Ma też punkt wrzenia dużo bliższy tlenowi, co pozwala na prostą konstrukcję z przegrodami. Gęstość bliższa tlenowi umożliwia wykorzystanie prostszych turbopomp (kombinacja wodoru i tlenu jest trudna dla turbopomp, zobacz główne silniki Space Shuttle). Wyższy ciąg pozwala łatwiej oderwać się od Ziemi. Dodatkowo ciekły wodór powoduje tzw. kruchość wodorową, gdzie cząsteczki wodoru wnikają w strukturę metalowych zbiorników, osłabiając ją. Przy wysokich ciśnieniach może mieć to katastrofalne skutki. Ciekły wodór powoduje tak dużo problemów. Elon kiedyś powiedział, że metan "nie ma czynnika wrzoda na tyłku, który ma wodór".

Dlaczego metan a nie RP-1?

Metan ma również przewagę nad paliwem wykorzysywanym w rakietach z rodziny Falcon - RP-1. Może być wytworzony na Marsie poprzez reakcję Sabatiera. Metan pomaga też w ponownym wykorzystaniu rakiet, jako że RP-1 przy spalaniu wytwarza sporo węgla, smoląc silniki i spowalniając ich reużywalność. Taki problem nie występuje przy użyciu metanu. Metan spala się w wyższej temperaturze i jest lżejszy od kerozyny, więc ma nieco większy impuls właściwy niż kerozyna. Silnik o tym samym ciśnieniu spalania i sprawności będzie miał Isp większe o 10 sekund używając metanu zamiast kerozyny. Jednakże, metan ma dużo niższą gęstość niż kerozyna, co wymaga cięższych zbiorników, co prawie w całości wyrównuje różnicę w wydajności. Metan jest wciąż bliski idealnemu paliwu i jest dla SpaceX świetnym wyborem.

Dlaczego Mars a nie Księżyc?

Księżyc byłby trudniejszy w kolonizacji. Księżyc jest bardzo suchy i brakuje na nim wielu ważnych pierwiastków (węgiel/wodór/azot) i nie ma atmosfery. Naprawdę potrzebujesz tych rzeczy do budowy stałej kolonii. Zasoby Marsa są dużo lepsze niż te Księżyca. Na Marsie możesz wydobywać wodę, wytwarzać metan (tworząc paliwo na drogę powrotną) i tlen (do spalania z paliwem oraz do oddychania). Na Księżycu musiałbyś je sprowadzać, ponosząc duże koszty.

Pomimo bliskości, pod względem delta-v (czytaj w dziale delta-v), trudniej jest wylądować na Księżycu niż na Marsie. Lądowanie na Księżycu i poruszanie się po nim wymaga innej technologii (nie można używać spadochronów/pył księżycowy jest okropny itd.). SpaceX naprawdę ma powody, żeby odrzucić Księżyc, a decyzja ta nie była podjęta ot tak, tylko po długich, logicznych rozważaniach.

Czy SpaceX wciąż pracuje nad swoim ulepszonym silnikiem na kerozynę “Merlin 2”?

Rozwój opartych o kerozynę silników Merlin 2 został wstrzymany na rzecz silników Raptor. Metan zapewnia większą wydajność (Isp), ale niższą gęstość energii niż kerozyna, sprawiając, że są prawie tak samo wydajne masowo. Jednakże jest tańszy, czystszy i co najważniejsze, łatwo dostępny na Marsie, a Raptor używa dużo bardziej wydajnego cyklu spalania (staged combustion cycle).

Czy MCT/BFR będzie wymagał składania na orbicie?

Nie, rakieta będzie w całości składana na Ziemi. Na orbicie będzie odbywało się tankowanie statku przed wyruszeniem na Marsa.

Informacje o polityce prywatności

SpaceX.com.pl szanuje dane osobowe Użytkowników i spełnia wymogi ich ochrony wynikające z powszechnie obowiązujących przepisów prawa, a w szczególności z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE.

Informacje o użytkowniku zbierane podczas odwiedzin oraz dane osobowe podawane podczas kontaktu z autorami serwisu SpaceX.com.pl wykorzystywane są jedynie w celu umożliwienia poprawy jakości działania portalu, zrozumienia zachowań odwiedzających oraz komunikacji z użytkownikami, którzy na to wyrazili chęć. Dane zbierane o użytkownikach podczas ich odwiedzin zawierają takie informacje jak listę stron które otworzyli, szczegółowy czas spędzony na poszczególnych stronach i zachowanie w trakcie przeglądania. Aplikacja internetowa lub zewnętrzne usługi mogą tworzyć także na komputerze użytkownika pliki tekstowe, które służą rozpoznawaniu odwiedzajacego i dostarczaniu mu usług takich jak powiadomienia.

Administratorem zebranych danych są twórcy strony SpaceX.com.pl i wszystkie informacje są dostępne tylko i wyłącznie dla nich i ich zaufanych usługodawców. Dane te nie są w żaden sposób monetyzowane przez twórców serwisu. Wspomniani zaufani usługodawcy to: Google Analytics, Hotjar, Matomo, OVH.

Dalsze przeglądanie tej strony, scrollowanie jej, a w szczególności zamknięcie tego okna informacyjnego oznacza wyrażenie zgody na zbieranie, przetwarzanie i nieograniczone przechowywanie danych o użytkowniku przez twórców serwisu SpaceX.com.pl