Minął ponad rok od kiedy SpaceX ogłosiło plan budowania satelitów. Gdzie jest nasz internet satelitarny? W tym artykule zebrane jest wszystko co chciałbyś wiedzieć o satelitach od SpaceX (wszystkie informacje z publicznie dostępnych źródeł!). Konstelacja satelitów internetowych od SpaceX ma doprowadzić nas na Marsa. Firma bagatelizuje to i nie mówi o tym zbyt wiele, ponieważ wielu z ich klientów działa w tej samej branży i występuje tu potencjalny konflikt interesów. Na początek trochę podstawowych informacji:
- Elon Musk ogłosił w styczniu 2015 roku plany zbudowania konstelacji 4000 satelitów z nadzieją na przejęcie 10% światowego rynku internetowego. [1]
- Wszystkie zyski SpaceX spływają z powrotem do firmy. Elon jest świetny w wykorzystywaniu zasad kapitalizmu do wprowadzania zmian.
- Internet jako usługa dojrzał do “rewolucyjnej innowacji”. [2] [3]
FAQ ogólne
Jak wielka będzie ta konstelacja?
4000 satelitów. Jest to naprawdę wielka liczba. To około trzy razy więcej niż wszystkie aktywne satelity przebywające obecnie na orbicie okołoziemskiej. [4]
Jak duże będą te satelity?
Elon Musk powiedział, że będą ważyły “kilkaset kilogramów”. [1]
Czym będzie się zajmowała konstelacja tych satelitów?
Zapewni ona globalny system komunikacji. Zapewni dostęp do internetu przy większości długich podróży i praktycznie przejmie ruch internetowy w niedostępnych terenach o małej gęstości zaludnienia, a także do 10% ruchu na obszarach zurbanizowanych.
Czy to znaczy że będę miał Wi-Fi gdziekolwiek pójdę?
Nie… choć być może. Satelity będą się komunikowały z odbiornikiem wielkości pudełka od pizzy (z anteną). Odbiornik będzie udostępniał Wi-Fi jak router, lub po podłączeniu do routera będzie działał jak modem. Problemem może być to czy każdy będzie miał siłę i ochotę żeby nosić ze sobą wszędzie pudełko od pizzy po to żeby mieć internet. Ale łatwo można sobie wyobrazić że jedno z takich pudełek będzie zainstalowane w twojej Tesli Model 3, wtedy będziesz miał internet gdziekolwiek pojedziesz. [5] Wspaniale!
Jaką prędkość będzie miał ten internet?
Zgodnie z zapowiedziami Muska co najmniej 1 Gb/s.
Czy będę mógł grać w CoDa, WoWa i Lola z tym internetem?
Tak, ponieważ konstelacja będzie znajdować się na niskiej orbicie okołoziemskiej (LEO). To znaczy, że opóźnienia będą porównywalne z kablami położonymi na Ziemi, czyli nie powinno być lagów.
To niemożliwe, że to możliwe!
Nie ma mowy, że to niemożliwe. Jeden z naukowców Samsunga przeprowadził badania z których wynika, że bardzo chcieliby skorzystać z internetu satelitarnego. Badania te potwierdziły wysoki potencjał konstelacji 4000 satelitów zapewniających szybki internet.
OK, być może to możliwe, lecz będzie mnie z pewnością dużo kosztować.
Nie zostało zapowiedziane ile będzie to kosztować, jako że nie rozpoczęła się nawet budowa satelitów. Można jednak spróbować ocenić przybliżony koszt. Elon powiedział, że “odbiornik [antena - pudełko od pizzy] będzie kosztował od 200 do 300 dolarów w zależności od wersji którą wybierzesz”. Jest to prawdopodobnie koszt który trzeba ponieść aby zacząć korzystać z sieci. Elon mówi że chce pozwolić na zaprzestanie korzystania z internetu kablowego, co powinno oznaczać że miesięczny abonament będzie na podobnym poziomie jak za internet od sieci kablowych, chociaż na razie są to wyłącznie spekulacje.
Wspaniale, gdzie mogę się na to zapisać?
Nigdzie… na razie. SpaceX szuka ludzi do pracy w Seattle jeżeli chcesz pomóc w dostarczeniu internetu dla świata - praktycznie w każdej chwili jest kilkadziesiąt otwartych ofert pracy. Elon sam bardzo zachęcał do zgłaszania się. [1] Mówił także żeby się nie poddawać jeżeli raz nie zostanie się przyjętym.
Czy nie będzie to kosztować firmy dużych pieniędzy?
Tak, koszt będzie ogromny. Elon ocenia go na 10-15 miliardów dolarów (więcej szczegółów w FAQ finansowym poniżej).
Co z kosmicznymi śmieciami?
Elon nie przewiduje aby ta konstelacja wytworzyła jakiekolwiek śmieci kosmiczne. Sam Elon myśli o “sprzątaniu” świata z punktu widzenia klimatu, więc dlaczego miałby chcieć zaśmiecać przestrzeń kosmiczną?
Dlaczego nie ma o tym nigdzie więcej informacji, to brzmi świetnie!
SpaceX dostarcza mnóstwo satelitów telekomunikacyjnych na orbitę. Nie robią one dokładnie tego co planuje SpaceX, jednakże może to zirytować niektórych klientów. Dodatkowo jest wiele problemów (więcej w FAQ finansowym poniżej) które sprawiają że może to nie zadziałać. Gwynne Shotwell (COO SpaceX) powiedziała że jest to “wysoce spekulatywne”. [6]
FAQ finansowe (uwaga - w dużej mierze oparte na spekulacjach) Dlaczego SpaceX chce to zrobić?
Światowy rynek internetowy jest obecnie warty 532 mld dolarów. [7] Przejęcie 10% tego rynku daje potencjalne przychody w wysokości 53 mld dolarów rocznie. Dla porównania, jest to mniej więcej kwartalny przychód firmy Apple [8] (więcej na ten temat poniżej). Liczby pochodzą z 2015 roku, a przez ostatnie 5 lat rynek rósł o 10% rocznie. Nie uwzględniają one potencjalnego przychodu wygenerowanego przez tych którzy do tej pory nie mieli dostępu do internetu szerokopasmowego, a przychód ten może być ogromny.
Jaki będzie koszt całej konstelacji?
Elon ocenił koszt na 10 do 15 mld dolarów i wydaje się że jest to rozsądna ocena. Według podanych niżej obliczeń możliwe jest zejście z kosztem nawet do 5 mld dolarów jeśli wszystko pójdzie perfekcyjnie.
Ile będzie kosztować pojedynczy satelita?
4000 to bardzo duża liczba a satelity są drogie. Na przykład konstelacja GPS kosztowała 12 mld dolarów przy jedynie 30 satelitach na orbicie. Odliczając koszty startów, daje to mniej więcej 250 mln dolarów na satelitę. Jednakże w przeszłości wiele firm pokazało że koszty satelitów można znacznie obniżyć. Motorola zredukowała koszty satelitów Iridium do 5 mln dolarów za jednego, a potrzebowali ich 72 do konstelacji. [9] Zwiększając liczbę satelitów 50-krotnie można założyć że dałoby się obniżyć koszt nawet 10-krotnie (jest to spekulacja). Może się to wydawać przesadzone, ale Elon działa nie tylko w obszarze techniki, ale także produkcji. Wystarczy popatrzeć na to jak produkowane są rakiety SpaceX, czy silniki i baterie Tesli i jak obniżano tam koszty produkcji. Spekulowany koszt jednego satelity może być na poziomie ok. 500 tys. dolarów.
Ile tak naprawdę kosztuje Falcon 9 zakładając ponowne używanie rakiet?
Zakładając 15% zysku przy rynkowej cenie 61 mln dolarów za lot Falcona, obniżenie kosztu o 75% ze względu na ponowne użycie pierwszego stopnia i osłony ładunku może pozwolić na zejście z kosztami do 13 mln dolarów za start (zakładając że wszystko pójdzie idealnie).
Jak wiele satelitów może wynieść Falcon 9?
Elon powiedział że jeden satelita będzie ważył “kilkaset kilogramów”, co nie jest zbyt konkretne. Załóżmy ok. 700 kg, podobnie jak satelity Iridium. Przy jednym starcie można ich wynieść 18 (zakładając że się zmieszczą w osłonie ładunku) używając podawanej jakiś czas temu przez SpaceX maksymalnej masy ładunku dla Falcona 9 na LEO zakładając lądowanie (13150 kg). Oznacza to że aby wynieść 4000 satelitów, potrzebne będzie 220 startów. Stąd wychodzi koszt 5 mld dolarów (4000 satelitów po 500 tys. dolarów i 220 startów po 13 mln dolarów).
OK, a co z kosztem badań i rozwoju?
Wiele projektów Elona kosztowało od 300 milionów do ponad miliarda dolarów. [10] [11] [12] Załóżmy że koszt R&D wyniesie 2 mld dolarów (chociażby dlatego że powinno to kosztować więcej niż stworzenie Tesli Model S). Oznaczałoby to łączny koszt w wysokości 7 mld dolarów jeżeli wszystko pójdzie idealnie. Podane przez Muska 10 do 15 miliardów wydaje się być temu całkiem bliskie.
OK, koszt się zgadza, ale ponownie, jaki jest w tym sens?
No tak, skoro tyle to kosztuje, jaki jest sens żeby w to brnąć? Jak ustaliliśmy wyżej, celem są przychody w wysokości 53 mld dolarów rocznie. Jednakże nie poznamy zysku dopóki nie ustalimy kosztów utrzymania.
Jakie będą koszty utrzymania konstelacji?
Elon Musk mówi że chce ulepszać satelity co 5 lat. Najbardziej efektywnym sposobem byłoby wystrzeliwanie 800 satelitów (⅕ konstelacji) rocznie. Daje to ok miliarda dolarów rocznie jeśli chodzi o samą wymianę satelitów. Aby ułatwić obliczenia na przyszłość, załóżmy koszty R&D (aktualizacje oprogramowania, ulepszony hardware, itd.) w wysokości ok. 750 mln dolarów rocznie.
Co z utrzymywaniem satelitów na orbicie?
Elon konkretnie powiedział że nie chce utrzymywać satelitów długo na orbicie i uważa że obecni właściciele i konstruktorzy satelitów źle do tego podchodzą. Woli spalić satelitę w atmosferze zamiast na siłę go utrzymywać. Chciałby także by były one wysoce konfigurowalne poprzez oprogramowanie. Należy założyć że konstelacja będzie właściwie całkowicie autonomiczna i będzie wymagała niewielkiej liczby ludzi do zarządzania.
Ale do kogo zadzwonię kiedy mój internet przestanie działać?
Comcast (największy operator kablowy w USA) ma obecnie 150 tysięcy pracowników. Trudno znaleźć informacje na temat tego ilu z nich to wsparcie techniczne, ale spróbujmy zgadnąć że SpaceX może to zrobić 2 razy lepiej. Potrzebowaliby wtedy 75 tysięcy pracowników, gdzie każdy zarabia średnio 50 tys. dolarów rocznie (70 tysięcy kosztu dla firmy licząc podatki i świadczenia). Daje to 5,25 mld dolarów rocznie za samo wsparcie techniczne.
Jakie to sumaryczne koszty?
Obliczony koszt utrzymywania konstelacji na orbicie to 7 mld dolarów rocznie.
Co to właściwie oznacza?
Roczny przychód w wysokości 53 mld dolarów i koszty w wysokości 7 mld dolarów daje SpaceX zysk 45 mld dolarów KAŻDEGO ROKU. Wydaje się to szalone? Pamiętacie wzmiankę o Apple? Te liczby oznaczają większy zysk niż Apple (jedna z najbardziej zyskownych firm na świecie). Nawet zakładając że wszystkie te obliczenia są niedoszacowane 3-krotnie i koszt utrzymania to 21 mld dolarów rocznie, zysk to nadal 32 mld dolarów. To wciąż prawie dwukrotność budżetu NASA na 2015 rok (16,8 mld dolarów).
Jakie wyzwania są z tym związane?
Tak duże obniżenie ceny satelitów będzie ekstremalnym wyzwaniem. Obniżenie kosztów internetu dla użytkownika na tyle żeby był chętny zmienić dostawcę. Częstotliwość startów. Wystrzeliwanie ⅕ konstelacji rocznie to co najmniej 50 startów każdego roku. Cena startów. Szybkie ponowne wykorzystywanie rakiet to konieczność. Koszt konstelacji rośnie drastycznie jeśli trzeba płacić 60 mln dolarów za start (zakładając że pozostałe liczby się nie zmienią, zwiększa to koszt z 5 do 13 mld dolarów). Polityczne naciski pochodzące od obecnych na rynku firm. Finansowanie. Elon ma obecnie majątek warty ok. 13 mld dolarów. Nie wydaje się żeby miał sprzedać wszystkie udziały w Tesli aby stworzyć tę konstelację. Jeśli się nad tym zastanowić, może to być świetny model biznesowy. Wydać raz 15 mld dolarów, żeby potem zarabiać 45 mld dolarów każdego roku. Z tym że koszty początkowe są ogromne.
TL;DR
Internet satelitarny od SpaceX będzie przynosił roczne przychody większe niż roczny budżet NASA, co pozwoli sfinansować założenie marsjańskiej kolonii. Ten artykuł zawiera MNÓSTWO założeń i spekulacji w temacie, w którym coś konkretnego może zacząć się dziać najwcześniej w przeciągu pięciu lat, więc należy do niego podchodzić z ogromną rezerwą. Jednakże pokazuje on, jak może działać kapitalizm i jak Elon go wykorzystuje - zyski mogą zmieniać świat. W momencie kiedy SpaceX zacznie wysyłać regularnie ludzi na Marsa, Elon planuje wejść z firmą na giełdę. To musi oznaczać że firma będzie zarabiać na sprzedawaniu miejsc na statku na Marsa po 500 tysięcy dolarów, prawda? Bo czy w przeciwnym wypadku ktoś kupiłby jej akcje?
Artykuł jest tłumaczeniem wpisu użytkownika reddita /u/thebloreo The Road to Mars is Paved with Internet Gold.