W poniedziałek 8 lipca NASA przyznała firmie SpaceX kontrakt na wyniesienie na orbitę kosmicznego obserwatorium Imaging X-ray Polarimetry Explorer (IXPE). Urządzenie będzie się składać z trzech teleskopów, dzięki którym dokonywany będzie pomiar polaryzacji promieniowania rentgenowskiego pochodzącego z różnych źródeł. Ma to pomóc w lepszym zrozumieniu mechanizmów powstawania promieniowania X w takich obiektach jak magnetary, pulsary, mgławice pulsarowe, pozostałości supernowych, mikrokwazary, aktywne galaktyki, czy supermasywne czarne dziury.

Do wyniesienia ważącego 292 kg satelity wykorzystana zostanie rakieta Falcon 9. Trafi on na orbitę o wysokości 540 km i inklinacji 0°, która ma zminimalizować wpływ anomalii południowoatlantyckiej – obszaru, gdzie wewnętrzny pas Van Allena przebiega najbliżej Ziemi – na pomiary promieniowania. Misja ma zostać przeprowadzona z platformy LC-39A w Centrum Kosmicznym im. Kennedy’ego na Florydzie. Podczas startu, który planowany jest na kwiecień 2021 roku, wykorzystany zostanie używany pierwszy stopień rakiety. Koszt całej misji, będącej częścią programu NASA Small Explorers, szacowany jest na 188 milionów dolarów, w skład czego wchodzi 50,3 miliona dolarów za przeprowadzenie startu. 

Oświadczenie w związku z przyznaniem kontraktu wydała dyrektor operacyjna SpaceX Gwynne Shotwell.

Gwynne Shotwell
SpaceX jest zaszczycone, że NASA podtrzymuje zaufanie wobec naszych sprawdzonych rakiet, aby dostarczyć na orbitę ważne ładunki naukowe. IXPE będzie szóstą misją SpaceX zakontraktowaną w ramach programu LSP NASA, z których dwie zostały z powodzeniem przeprowadzone w 2016 i 2018 roku, zwiększając możliwości obserwacji naukowych agencji. 

Jest to drugi kontrakt na start zarządzany przez Launch Services Program (LSP) przyznany SpaceX przez NASA w tym roku. Poprzedni dotyczy misji Double Asteroid Redirection Test (DART), mającej po raz pierwszy przetestować możliwość zmiany trajektorii asteroidy poprzez uderzenie w nią z dużą prędkością. Kontrakt ten warty jest 69 milionów dolarów, a podczas misji, której start zaplanowany jest na czerwiec 2021 roku, ma zostać wykorzystana rakieta Falcon 9 z nowym pierwszym stopniem. SpaceX ma również dostarczyć na orbitę dwa satelity mające zbierać dane na temat ziemskich zbiorników wodnych: Jason-CS/Sentinel-6A oraz Surface Water and Ocean Topography (SWOT). Starty te zaplanowane są odpowiednio na 2020 oraz 2021 rok.

Do tej pory SpaceX przeprowadziło dwa starty dla NASA zarządzane przez LSP. Podczas pierwszego z nich, w styczniu 2016 roku, w kosmos trafił satelita Jason-3, badający oceany. Kolejny odbył się w kwietniu 2018 roku, kiedy na orbitę wyniesiono teleskop orbitalny Transiting Exoplanet Survey Satellite (TESS), którego celem jest poszukiwanie egzoplanet.

Oprócz tego SpaceX bierze udział w dwóch niezależnych programach NASA związanych z Międzynarodową Stacją Kosmiczną (ISS) – komercyjnych lotów towarowych (ang. Commercial Resupply Services – CRS) oraz komercyjnych lotów załogowych (ang. Commercial Crew). Pierwsza faza programu CRS, podczas której do dostarczania towaru na ISS wykorzystywane są rakieta Falcon 9 oraz kapsuła towarowa Dragon, zbliża się już do końca – odbyło się 17 z 20 zaplanowanych misji. Trwają również przygotowania do startów załogowych – odbyła się już misja Crew Demo-1, podczas której na orbitę po raz pierwszy trafił załogowy statek Dragon 2, choć jeszcze bez załogi na pokładzie. Niestety start misji Crew Demo-2 opóźnia się, między innymi z powodu eksplozji podczas testu silników i obecnie start zaplanowany jest najwcześniej na listopad bieżącego roku. SpaceX posiada również kontrakt w ramach drugiej fazy programu CRS, gdzie wykorzystywana ma być kapsuła Dragon 2 w konfiguracji towarowej.

Źródła: NASA (1), (2), SpaceNews.com, Spaceflight Now, Gunter’s Space Page, Chris Bergin